Inleiding op het thema ‘Vrede en Oorlog’
Volgens sommige analisten leven we in een ‘pre-war’ era. Dit n.a.v. de vele brandhaarden in de wereld maar vooral de zorgwekkende ontwikkelingen rond de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, het Midden-Oosten en delen van Afrika. Waarom raakt dit ons? Vrede en oorlog zijn immers twee van de meest fundamentele en complexe thema’s in de menselijke geschiedenis. Ze vormen niet alleen de achtergrond van talloze politieke en sociale ontwikkelingen, maar raken ook aan de kern van onze ethische en morele overdenkingen. Wat drijft mensen tot oorlog? Is geweld een inherent onderdeel van de menselijke natuur, of is het een product van sociale en politieke omstandigheden? Hoe wordt oorlog gerechtvaardigd? Zijn we de vrede aan het verliezen? Wat is de toekomst van de vrede? Vrede wordt nagestreefd als een ideaal, maar blijkt vaak fragiel en onder druk te staan. Hoe bereiken we een ‘pre-peace’ era? Filosofen, psychologen, historici, religiewetenschappers en andere denkers uit verschillende tradities hebben zich door de eeuwen heen gebogen over de vraag of oorlog onvermijdelijk is en of duurzame, eeuwigdurende vrede mogelijk is.
In deze lezingenserie verkennen we verschillende dimensies van vrede en oorlog vanuit verschillende perspectieven. We richten ons op de grondslagen en ethische implicaties van oorlog, de oorzaken en gevolgen van conflicten, de dynamiek van oorlog en vrede, de rechtvaardiging van geweld en het pleidooi voor een geweldloze benadering – daarbij vragend naar de weg die naar duurzame, eeuwigdurende vrede zou kunnen leiden. Is duurzame, eeuwigdurende vrede mogelijk of zal oorlog altijd deel uitmaken van de menselijke geschiedenis? Door middel van kritische reflectie, discussie en dialoog (met klassieke en moderne denkers maar ook met elkaar) willen we inzicht krijgen in de complexe relatie tussen deze twee elkaar schijnbaar uitsluitende toestanden.
Overzicht Programma
2025
| Datum | Spreker | Titel / Onderwerp | |
|---|---|---|---|
| 13 oktober | Dr. Paul Schuurman | Over oorlog (en vrede): Clausewitz over echte oorlog | Meer |
| 10 november | Dr. Remko van Broekhoven | Vrouwelijke denkers over vrede en oorlog | Meer |
| 8 december | Prof. Dr. Pieter Vos | Oorlog, geweld en religie | Meer |
2026
| Datum | Spreker | Titel / Onderwerp | |
|---|---|---|---|
| 9 februari | Prof. Dr. Frans Osinga | Democratie, vrijheid en (oorlogs)geweld | Meer |
| 9 maart | Prof. Dr. Paul van Tongeren | Oorlog en Ethiek | Meer |
| 13 april | Drs. Frits de Dreu | Oorlog en vrede in de beeldende kunst | Meer |
| 11 mei | Dr. Jan Pronk | Naar duurzame vrede | Meer |